Kiến trúc cầu Mới qua sông Đuống – Biểu tượng giao thông và văn hóa của Hà Nội

Cầu sông Đuống là một trong những công trình giao thông quan trọng bắc qua sông Đuống, thuộc địa phận huyện Gia Lâm, Hà Nội. Đây không chỉ là một cây cầu có ý nghĩa trong việc kết nối giao thương giữa các khu vực mà còn là một dấu ấn kiến trúc gắn liền với lịch sử, văn hóa và quá trình phát triển đô thị của Thủ đô.

Kiến trúc cầu cũ

Kiến trúc của cầu sông Đuống mang nét đặc trưng của kỹ thuật cầu thép thế kỷ XX, vừa bền vững, vừa mang giá trị thẩm mỹ, phản ánh tinh hoa của ngành cầu đường Việt Nam. Hãy cùng T&C Việt Nam xem những bức ảnh về phương án thiết kế kiến trúc của cầu trong bài viết này nhé.

Bối cảnh lịch sử và vị trí của cầu sông Đuống

Cầu cũ qua sông Đuống được xây dựng vào những năm 1900, thời kỳ Pháp thuộc, nhằm phục vụ nhu cầu vận chuyển hàng hóa và giao thông từ Hà Nội ra các tỉnh phía Bắc. Sông Đuống là một nhánh lớn của sông Hồng, chảy qua nhiều địa phương nên việc có cây cầu bắc qua mang ý nghĩa quan trọng.

Trước khi có cầu, người dân phải di chuyển bằng phà hoặc thuyền, vừa mất thời gian, vừa nguy hiểm. Vì vậy, sự ra đời của cầu sông Đuống đã mở ra một bước ngoặt lớn trong phát triển kinh tế – xã hội khu vực.

Kiến trúc và kết cấu cầu

Cầu sông Đuống được thiết kế theo dạng cầu thép dàn, một loại kiến trúc phổ biến vào đầu thế kỷ XX. Cầu có chiều dài hơn 600m, gồm nhiều nhịp thép được ghép nối bằng hệ thống dàn tam giác chắc chắn. Kết cấu này không chỉ đảm bảo khả năng chịu lực tốt mà còn tạo nên hình ảnh mạnh mẽ, khỏe khoắn.

Điểm đặc biệt của cầu sông Đuống là hệ thống dầm thép có thể mở ra để tàu thuyền lớn lưu thông. Đây là một trong số ít cây cầu tại miền Bắc thời kỳ đó có cơ chế vận hành linh hoạt, vừa phục vụ giao thông đường bộ, vừa tạo điều kiện cho vận tải đường thủy.

Về kiến trúc, cầu được thiết kế theo phong cách công nghiệp phương Tây, chú trọng vào tính bền vững và công năng. Những thanh dầm thép xếp chéo nhau tạo nên nhịp cầu vững chắc, đồng thời cũng mang lại vẻ đẹp hình học độc đáo. Khi nhìn từ xa, cầu như một dải thép khổng lồ bắc ngang dòng sông, vừa uy nghi vừa gợi lên nét cổ kính.

Phương án kiến trúc “Giao duyên” – Lựa chọn cho công trình cầu Đuống mới

Bộ Giao thông Vận tải đã quyết định chọn phương án kiến trúc mang tên “Giao duyên” để triển khai dự án xây dựng cầu Đuống mới, dự kiến khởi công vào quý I/2023. Đây là kết quả của cuộc thi tuyển phương án kiến trúc do Bộ GTVT tổ chức, nhằm tìm ra thiết kế tối ưu vừa đảm bảo công năng kỹ thuật, vừa hài hòa mỹ quan, đồng thời tạo điểm nhấn kiến trúc cho Hà Nội.

Cuộc thi tuyển kiến trúc cầu Đuống

Sau gần 3 tháng phát động, ban tổ chức đã chọn ra 3 phương án xuất sắc. Giải nhất thuộc về thiết kế “Giao duyên” do liên danh Công ty CP Tư vấn thiết kế Cầu lớn – Hầm và Công ty CP Tư vấn đầu tư & Xây dựng Giao thông Vận tải thực hiện. Giải nhì là phương án “Hà Nội – Cửa Ô”, còn giải ba do Công ty CP Tư vấn xây dựng & Thương mại Hưng Phú đảm nhận.

Ý tưởng “Giao duyên” được lấy cảm hứng từ hình ảnh những bông hoa trắng vươn lên từ dòng sông, biểu trưng cho sự tươi đẹp mà thiên nhiên ban tặng. Đồng thời, thiết kế còn gợi liên tưởng đến những bàn tay đang hòa quyện trong điệu nhảy đôi, tượng trưng cho tinh thần đoàn kết, gắn bó giữa con người với con người, cũng như giữa truyền thống và hiện đại.

Kiến trúc mang tính biểu tượng

Đồ án thể hiện sự giao thoa giữa hai thế hệ cầu: cầu đường sắt tái hiện dáng dấp cầu thép thời Pháp thuộc, còn cầu đường bộ mới ứng dụng công nghệ hiện đại, với thiết kế mềm mại, thanh thoát hướng đến tương lai. Dù khác biệt về phong cách, vật liệu và màu sắc, cả hai cây cầu sẽ cùng tồn tại, bổ trợ và tôn vinh giá trị của nhau, tạo nên một quần thể kiến trúc hài hòa bên sông Đuống.

Quy mô và vốn đầu tư

Theo Ban Quản lý dự án 6 (Bộ GTVT), tổng vốn đầu tư cầu Đuống mới khoảng 1.790 tỷ đồng. Trong đó, chi phí giải phóng mặt bằng chiếm hơn 770 tỷ đồng, phần xây dựng và trải thảm nhựa đường cho bề mặt cầu khoảng 680 tỷ, còn lại dành cho quản lý dự án và các hạng mục khác.

Cầu đường bộ mới sẽ được xây dựng cách cầu hiện hữu khoảng 100m về phía hạ lưu, trong khi cầu cũ sẽ cải tạo để phục vụ riêng cho đường sắt, đồng thời nâng cao độ ray thêm 2,75m để đảm bảo cho tàu thuyền qua lại an toàn.

Thách thức và kỳ vọng

Khó khăn lớn nhất của dự án hiện nay là công tác giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, với ý nghĩa quan trọng trong kết nối giao thông và giảm tải cho cầu cũ vốn đã quá tải, việc sớm triển khai xây dựng cầu Đuống mới là điều cấp thiết. Công trình dự kiến hoàn thành vào năm 2025, hứa hẹn trở thành một biểu tượng kiến trúc mới, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của khu vực phía Bắc Thủ đô.

Những hình ảnh tiến độ thi công cầu thời điểm hiện tại

Trải qua hơn 2 năm xây dựng, cây cầu mới bắc qua sông Đuống đã dần hoàn thiện hình hài. Công trình không chỉ góp phần giảm tải áp lực giao thông ở cửa ngõ Đông Bắc Thủ đô mà còn nổi bật với kiến trúc độc đáo, hứa hẹn trở thành biểu tượng mới của Hà Nội. Hãy cùng công ty CPXD T C Việt Nam tham khảo những bức ảnh về tiến độ thi công của cầu trong thời điểm hiện tại nhé.

Dự án cầu Đuống mới do Bộ Giao thông Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) phối hợp cùng UBND TP Hà Nội và các đơn vị liên quan khởi công từ tháng 9/2023, với mục tiêu hoàn thành vào năm 2025.

Lời kết

Kiến trúc “Giao duyên” của cầu sông Đuống là sự kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật xây dựng hiện đại của thế kỷ XXI và giá trị văn hóa, lịch sử Việt Nam. Cây cầu không chỉ kết nối hai bờ sông, mà còn kết nối quá khứ với hiện tại, truyền thống với đổi mới.