Nhựa pha dầu là loại nhựa đặc được bổ sung thêm dầu nhằm tăng độ linh động, giúp nhựa có thể sử dụng ở các điều kiện nhiệt độ khác nhau như nóng, vừa hoặc nguội. Loại dầu được pha vào nhựa phải có khả năng hòa tan tốt với nhựa để đảm bảo tính đồng nhất.
Đây là nguyên liệu quan trọng trong sản xuất Asphalt trong trạm trộn bê tông nhựa nóng tại Hà Nội của T&C Việt Nam. Sau đây mời quý vị cùng tìm hiểu các quy chuẩn và yêu cầu vật liệu cho nguyên liệu này.
Quy định chung về chất lượng nhựa pha dầu
Mục lục
Nhìn chung, nhựa pha dầu có thể sử dụng trong nhiều loại kết cấu mặt đường như: láng nhựa, thấm nhập nhựa và bê tông nhựa. Việc lựa chọn kết cấu và phương pháp thi công sẽ phụ thuộc vào loại dầu sử dụng cũng như tỷ lệ dầu được pha trong nhựa.
Quy trình này tập trung vào hai loại nhựa pha dầu phổ biến:
- Nhựa pha dầu điê-den
- Nhựa pha dầu hỏa
Chúng chủ yếu được dùng trong công tác sửa chữa mặt đường nhựa quy mô nhỏ. Phương thức sử dụng là trộn nhựa pha dầu với vật liệu khoáng để tạo hỗn hợp đá-nhựa, sau đó thi công ở trạng thái nguội.
Nhựa pha dầu điê-den
Dưới đây là một số chỉ tiêu kỹ thuật của nhựa pha dầu điê-den, với hàm lượng dầu điê-den khác nhau:
| TT | Tên chỉ tiêu kỹ thuật | Hàm lượng Điê-den (% theo tổng khối lượng) |
| 1 | Độ kim lún (0,1 mm) ở 25°C | – |
| 2 | Nhiệt độ bắt lửa (°C) | 65 |
| 3 | Độ nhớt C10 (60 giây) | Không đo được |
| 4 | Độ bay hơi (%) | 0 |
Loại nhựa đặc gốc dầu có độ kim lún từ 40/60 thường được dùng để sản xuất nhựa pha dầu, giúp đảm bảo đạt các chỉ tiêu kỹ thuật cần thiết.
Nhựa pha dầu hỏa
Tương tự, nhựa pha dầu hỏa cũng có các chỉ tiêu kỹ thuật tương ứng với hàm lượng dầu hỏa khác nhau:
| TT | Tên chỉ tiêu kỹ thuật | Hàm lượng dầu hỏa (% theo tổng khối lượng) |
| 1 | Độ kim lún (0,1 mm) ở 25°C | – |
| 2 | Nhiệt độ bắt lửa (°C) | 56 |
| 3 | Độ nhớt C10 (60 giây) | Không đo được |
| 4 | Độ bay hơi (%) | 2 |
Yêu cầu về vật liệu sản xuất nhựa pha dầu
Vật liệu đầu vào cho sản xuất vật liệu nhựa pha dầu được T&C Việt Nam tổng hợp như sau:
Nhựa
Nhựa được sử dụng là nhựa gốc dầu, cần đáp ứng các chỉ tiêu kỹ thuật cơ bản sau:
- Độ kim lún (0,1 mm) ở 25°C: 40-90
- Độ kéo dài (cm) ở 25°C: Lớn hơn 40
- Nhiệt độ hóa mềm (°C): 48-60
- Nhiệt độ bắt lửa (°C): 210-220
Nhựa phải đảm bảo sạch, không lẫn tạp chất như cỏ, rác, đất. Đây là loại nhựa thường được sử dụng theo phương pháp rải nóng.
Dầu
Dầu dùng để pha chế nhựa chủ yếu là dầu điê-den nhập khẩu, phù hợp với điều kiện khí hậu nhiệt đới. Dầu này có các đặc tính sau:
- Nhiệt độ bắt lửa trong cốc kín: Không dưới 40°C
- Nhiệt độ đông đặc: Không quá 10°C
- Độ nhớt động học ở 20°C (xăng tistôc): 2,8 – 6
Ngoài ra, dầu hỏa cũng có thể được sử dụng. Đây là loại dầu phổ biến để thắp sáng, với nhiệt độ bắt lửa khoảng 45°C. Dầu phải sạch, không lẫn nước, đất hay tạp chất hữu cơ.
Tỷ lệ pha chế
- Nhựa đặc: 70-90% tổng khối lượng
- Dầu: 10-30% tổng khối lượng
Quy trình sản xuất nhựa pha dầu để làm thảm bê tông nhựa
Là vật liệu để sản xuất bê tông nhựa Asphalt, nhu cầu về nhựa pha dầu tại Việt Nam hiện nay rất lớn phục vụ cho quá trình nâng cấp, xây dựng mới đường giao thông phục vụ sản xuất. Quy trình sản xuất nhựa pha dầu như sau:
Dụng cụ và thiết bị
- Thùng chuyên dụng để nấu nhựa đặc, có nắp đậy và vòi rót.
- Thùng trộn nhựa pha dầu (có thể có hoặc không có cánh quạt và động cơ với tốc độ 30-60 vòng/phút).
- Thùng chứa nhựa pha dầu, có nắp đậy kín.
- Gậy khuấy (một đầu bẹt, bản rộng), dài 140-150 cm, dùng khi thùng không có cánh khuấy.
- Thiết bị đo lường có độ chính xác đến 0,01 kg.
- Xô tôn, ống cao su, gáo để đong, chứa dầu, chứa nhựa và lấy nhựa nóng.
Trình tự sản xuất
- Đun nhựa ở nhiệt độ 140°C, chuyển từ trạng thái dẻo quánh sang lỏng hoàn toàn.
- Cân hoặc đong lượng dầu theo đúng tỷ lệ quy định, sau đó đổ vào thùng trộn.
- Tháo nhựa đã đun chảy từ từ vào thùng chứa dầu, đảm bảo đúng khối lượng tương ứng với lượng dầu đã có.
- Khuấy trộn để hỗn hợp dầu và nhựa hòa quyện đồng nhất. Việc khuấy phải diễn ra liên tục và đều. Sau khi toàn bộ nhựa đã được thêm vào, tiếp tục khuấy thêm 30-60 giây.
- Khi sản xuất theo phương pháp thủ công, mỗi mẻ trộn không nên vượt quá 100 kg nhựa pha dầu.
Bảo quản nhựa pha dầu
- Nhựa pha dầu sau khi sản xuất cần được lưu trữ trong thùng sạch, kín, không rò rỉ và không được lẫn cỏ, rác hay nước.
- Nếu chưa sử dụng ngay, trước khi đem dùng cần đun nóng đến 70-100°C để đảm bảo độ linh động.
- Nhựa pha dầu có tỷ lệ 30% dầu có thể sử dụng ngay ở trạng thái nguội mà không cần gia nhiệt.
- Khu vực lưu trữ nhựa pha dầu phải cách xa nguồn lửa, có mái che và đảm bảo hệ thống thoát nước tốt.
- Đối với các đơn vị bảo dưỡng, sửa chữa nhỏ mặt đường, cần hạn chế lưu trữ nhựa pha dầu và hỗn hợp đá-nhựa trong thời gian dài.
- Nhựa pha dầu sau khi sản xuất, nếu vẫn còn nóng (100-120°C), nên trộn ngay với đá để đạt hiệu quả cao nhất.
An toàn lao động trong sản xuất
- Khi nấu nhựa đặc, nếu nhiệt độ vượt quá 140°C, cần chờ cho nhiệt độ giảm xuống dưới 135-140°C mới tiến hành pha dầu.
- Tuyệt đối không đổ dầu vào nhựa nóng trước, mà phải thực hiện theo quy trình đúng: rót nhựa nóng từ từ vào dầu trong khi khuấy trộn.
- Thùng trộn nhựa – dầu phải đặt cách xa bếp lửa tối thiểu 5m.
- Thùng nấu nhựa đặc chỉ được nạp tối đa 2/3 chiều cao thùng.
- Mỗi mẻ trộn nhựa pha dầu không được vượt quá 1/2 chiều cao thùng.
- Công nhân làm việc với nhựa pha dầu cần trang bị đầy đủ ủng, găng tay, khẩu trang và quần áo bảo hộ lao động.
- Khu vực sản xuất phải có thùng cát và dụng cụ phòng cháy chữa cháy để đảm bảo an toàn
Trên đây là những quy định chung và yêu cầu đối với nguyên – vật liệu dùng để pha chế nhựa pha dầu đã được đội ngũ công ty thi công thảm bê tông nhựa nóng tại Hà Nội T&C tổng hợp, giới thiệu đến quý vị. Hãy truy nhập trang web của chúng tôi thường xuyên để không bỏ lỡ những kiến thức bổ ích về quá trình thi công thảm đường nhựa nhé. Trân trọng!
Ghi chú: Nội dung được dựa theo quy định tiêu chuẩn ngành 22TCN 21:1984 của bộ GTVT Việt Nam!